Omgekeerde osmose voor- en nadelen

Omgekeerde osmose, een methode voor waterzuivering, heeft verschillende voor– en nadelen. In dit artikel lees je wanneer omgekeerde osmose kan worden toegepast en welke voordelen zo’n systeem biedt. Je vindt hier ook een overzicht met mogelijke nadelen, de gezondheidsinvloeden van omgekeerde osmose en enkele nuttige alternatieven.

Betekenis: wat is omgekeerde osmose?

Omgekeerde osmose (ook wel RO, OO, omkeerosmose of hyperfiltratie) is een zeer efficiënte techniek voor waterzuivering.

Een gewone waterverzachter werkt niet met deze geavanceerde filtertechniek. Enkel gespecialiseerde waterontharders ondersteunen de functie.

Metalen, mineralen, chemicaliën en zelfs virussen en bacteriën worden bij omkeerosmose nauwkeurig uit het leidingwater gefilterd.

Wat overblijft, is water dat tussen de 95 en 99 procent puur is. Het gezuiverde water bevat nagenoeg enkel H2O-moleculen.

Toepassing

Omgekeerde osmose wordt vooral gebruikt bij het ontzouten van drinkwater, bijvoorbeeld in regio’s met vooral brak water of zeewater. Ook voor industrieel gebruik wordt omgekeerde osmose toegepast. Denk maar aan mestverwerking, proceswater in laboratoria en water voor specifieke horecatoepassingen. 

Omkeerosmose wordt dus voornamelijk technisch en industrieel toegepast.

Waarom omgekeerde osmose thuis toepassen?

Toch kan een systeem met omkeerosmose ook thuis goed van pas komen. Bijvoorbeeld voor…

• Het balanceren van de waterkwaliteit in aquariums en vijvers.
• Woningen in regio’s met drinkwater van zeer slechte kwaliteit.
• Het zetten van koffie of thee met zeer zuiver water.

Werking omgekeerde osmose in een notendop

Een RO-systeem beschikt over een reeks filters en een semi-doorlatend of selectief membraam. 

1. Voorfiltratie: leidingwater stroomt door de filters

Leidingwater wordt onder hoge druk doorheen de verschillende filters heen geduwd. Het gaat onder meer om een sedimentfilter die zware metalen en ongewenste deeltjes uit het water filtert. Een actieve koolstoffilter verwijdert chemische stoffen en chloor.

Op die manier worden alle ongewenste deeltjes, ionen (waaronder calcium- en magnesiumionen), metalen en grote moleculen uit het water gefilterd.

2. Het RO-membraam

Na de voorfiltratie wordt het water onder druk door het omgekeerde osmosemembraan geduwd. Resterende onzuiverheden (waaronder virussen, bacteriën en chemicaliën) worden op die manier uit het water gehaald. Na het filteren in die laatste zuiveringsstap blijft 95 tot 99 procent puur water over.

Wat zijn de voordelen en nadelen?

Wat zijn de voor- en nadelen van omgekeerde osmose systemen?

Voordelen

Omgekeerde osmose heeft heel wat voordelen.

Efficiënte en effectieve waterzuivering

Een van de grootste voordelen is het vermogen van het systeem om een breed scala aan verontreinigingen te verwijderen, waaronder zouten, bacteriën, virussen en andere opgeloste stoffen. Dat resulteert in water van hoge kwaliteit dat veilig is om te drinken.

Verbeterde smaak

Ongewenste mineralen en chemicaliën kunnen de smaak van het water beïnvloeden. Door die te verwijderen, kan de smaak van het drinkwater verbeteren. 

Mogelijke kostenbesparing

Omdat omgekeerde osmose systemen vrij duur zijn, gebeurt een kostenbesparing pas op lange termijn. Particulieren besparen met een OR-systeem voornamelijk op flessenwater.

Gemak

Met een omgekeerde osmose systeem in huis heb je altijd toegang tot zuiver water, direct uit de kraan. 

Geen chemicaliën

In tegenstelling tot andere waterzuiveringsmethoden, gebruiken omgekeerde osmose systemen geen chemicaliën, waardoor ze veiliger zijn voor zowel de gebruiker als het milieu.

Nadelen

Een omgekeerde osmose systeem heeft ook enkele nadelen.

Ook nuttige mineralen worden verwijderd

Omgekeerde osmose is zodanig efficiënt dat ook nuttige mineralen uit het water worden verwijderd. Het systeem maakt immers geen onderscheid tussen ongezonde en gezonde deeltjes.

Hoog energieverbruik

OR-systemen verbruiken vrij veel stroom. Je mag een stijging van je energiefactuur verwachten.

Afvalwater en milieubelasting

Bij omgekeerde osmose wordt heel wat afvalwater geproduceerd met een hoge concentratie aan de verwijderde stoffen. Hoe scherper de filters, hoe hoger de concentratie aan verwijderde stoffen in het afvalwater.

Bij industriële toepassingen kan dat afvalwater nuttig ingezet worden. In particuliere woningen is dat (door de hoge concentratie aan afvalstoffen) niet altijd het geval.

Het resterende water moet geloosd worden, waardoor heel wat water verspild wordt. Bovendien gaat het lozen van dat water gepaard met een belasting van de natuur.

Niet zelf te installeren

Het installatieproces is complex en vereist de hulp van een expert. Een RO-systeem zelf aansluiten, is niet aan te raden.

Regelmatig professioneel onderhoud is noodzakelijk

Om een optimale werking van het systeem te garanderen, moeten de filters en het membraam gemiddeld 1 tot 2 keer per jaar vervangen worden. Ook laat je het systeem minstens 1 keer per jaar grondig reinigen door een specialist.

Traag proces

Omgekeerde osmose verloopt erg traag. Een gemiddeld drinkwatersysteem produceert zo’n 15 liter gezuiverd water per dag (en 45 tot 75 liter afvalwater). Het gefilterde water wordt huishoudelijk dus voornamelijk toegepast als drinkwater.

Een volwaardig systeem is aanzienlijk groter en produceert zodanig veel afvalwater dat het voor de meeste gezinnen geen geschikte oplossing is. Douchen met water uit een omgekeerd osmose systeem? Dat zit er niet meteen in.

Hoge kosten voor omgekeerde osmose

De kosten voor de aanschaf en installatie van een omgekeerde osmose systeem voor drinkwater liggen tussen de 250 en 600 euro.

Een volwaardige installatie kost heel wat meer: reken op prijzen rond de 2.000 euro. Zo’n systeem neemt ook heel wat ruimte in beslag.

Op lange termijn stapelen die kosten zich wel op: het apparaat verbruikt meer water en elektriciteit. Je betaalt tussen de 0,91 en 6,81 euro werkingskosten per kubieke meter water.

Is omgekeerde osmose water gezond?

Water uit een omgekeerd osmose systeem is op zich niet schadelijk. Er zijn echter enkele risico’s voor de gezondheid waar je best bij stilstaat voor je kiest voor drinkwater uit een OR-systeem.

Mogelijke gezondheidsrisico’s van RO water

Omdat er tijdens omgekeerde osmose ook nuttige stoffen uit het water gefilterd worden, brengt een OR-systeem ook gezondheidsrisico’s met zich mee.

Het water op zich is niet schadelijk, maar ‘gewoon’ kraantjeswater vormt een belangrijke bron van mineralen zoals calcium, magnesium en kalium. 

Die stoffen zijn essentieel voor het menselijk lichaam. Op lange termijn brengt een tekort reële gezondheidsrisico’s met zich mee.

Wanneer is omgekeerde osmose water drinken niet goed?

Wordt het OR-systeem niet correct en regelmatig genoeg onderhouden? Dan kunnen schadelijke stoffen in het water achterblijven. 

Daarnaast zijn mineraaltekorten extra risicovol voor mensen die aan bepaalde aandoeningen lijden, waaronder kanker en trombose.

Oplossing: hermineraliseren van het water

Bepaalde systemen voorzien een hermineralisering van het water. Daarbij wordt het drinkwater na het omgekeerde osmose proces opnieuw voorzien van essentiële mineralen.

Alternatieven

Welke alternatieven zijn er op een omgekeerde osmose systeem?

Waterverzachter met ionenuitwisseling

Een gewone elektrische of mechanische waterverzachter is een ideale optie voor het ontharden van water met een te hoge hardheid. Zo’n systeem verbruikt minder energie en produceren aanzienlijk minder afvalwater. 

Daarbij komt dat zo’n apparaat aanzienlijk sneller werkt en voldoende water per minuut onthard om bijvoorbeeld de douche, was- en afwasmachine van water te voorzien.

Daartegenover staat dat zulke systemen enkel kalkionen uit het water filteren. Andere schadelijke stoffen (zoals ziekteverwekkers, metalen en andere verontreiniging) blijven aanwezig in het water, wat met een OR-systeem niet het geval is. Een omgekeerd osmose systeem werkt ook zonder regeneratiezouten.

Actieve koolstoffilters

Actieve koolstoffilters werken met adsorptie. Chloor, bepaalde metalen en organische verbindingen hechten zich aan het oppervlak van de koolstof. Een actieve koolstoffilter zal bepaalde deeltjes uit het water filteren. 

Een omgekeerd osmose systeem beschikt onder meer over zo’n actieve koolstoffilter. Het water uit een OR-systeem is dus zuiverder dan water dat enkel door een actieve koolstoffilter loopt.

Een actieve koolstoffilter verbruikt minder stroom, levert minder afvalwater op en filtert geen essentiële mineralen uit het water.

Een OR-systeem verwijdert dan weer wel schadelijke stoffen waaronder virussen en bacteriën uit het water en raakt minder snel verzadigd dan een actieve koolstoffilter. 

UV-desinfectie 

Een UV–desinfectiesysteem gebruikt UV–licht om microbiologische groei in het water te verminderen. Bacteriën, virussen, schimmels, algen en andere micro-organismen worden zo efficiënt gedood. 

UV-desinfectie is milieuvriendelijk, veilig en volledig biologisch. Het systeem verbruikt relatief weinig stroom. Natuurlijk zal een UV-desinfectiesysteem een minder breed scala aan schadelijke stoffen uit het water filteren dan een OR-systeem.

Water zuiveren of ontharden? Vind een systeem op maat van je huishouden

Er zijn heel wat factoren die bepalen welke ingrepen nodig zijn om je leidingwater zuiver en kalkvrij te maken. De ene oplossing is de andere niet, en de ideale oplossing verschilt van gezin tot gezin.

Wil jij ook kalkvrij, drinkbaar en veilig kraanwater? Vul dan onderstaand formulier in. Je ontvangt gratis en volledig vrijblijvende offertes op maat en advies van specialisten. Zo vind je in een mum van tijd de juiste oplossing voor het zuiveren van jouw leidingwater.